Collecties ongewervelden


We kennen slechts een fractie van wat er in de oceanen leeft. Maar veel van wat tot nu toe is ontdekt, wordt bewaard in onze collecties recente ongewervelden: van kleurrijke sponzen uit Zuid-Amerika, over kleine Antarctische kreeftachtigen tot mosselen die systematisch zijn verzameld in de Belgische territoriale wateren en getuigen van een veranderende omgeving.
 

Deze collectie omvat 15 miljoen exemplaren, weefsels en preparaten van huidige soorten en soorten die zijn uitgestorven tijdens het kwartair (vanaf 2,6 miljoen jaar geleden).

De collecties recente ongewervelden is enorm divers en bevat onder meer sponzen, koralen, zeesterren, kreeftachtigen, kwallen, raderdieren, bloedzuigers, ...

Er zijn "droge" collecties en "natte" collecties. De natte collecties bestaan uit naar schatting een half miljoen bokalen en buisjes met exemplaren bewaard in alcohol. Het leeuwendeel van de droge collectie zijn schelpen, zo'n tien miljoen stuks. Eén van de belangrijkste schelpenverzamelingen is die van de 19de-eeuwse amateur-verzamelaar Philippe Dautzenberg, die ook een rijk archief aan historische boeken naliet.

De natte collecties: een half miljoen bokalen en buisjes om ongewervelde fauna in alcohol te bewaren.
De natte collecties: een half miljoen bokalen en buisjes om ongewervelde fauna in alcohol te bewaren. (Foto: Thierry Hubin, KBIN)
De droge collecties: tien miljoen specimens, voornamelijk schelpen, van over de hele wereld.
De droge collecties: tien miljoen specimens, voornamelijk schelpen, van over de hele wereld. (Foto: Thierry Hubin, KBIN)

Wetenschappelijke waarde

De collecties ongewervelden zijn van onschatbare waarde voor de taxonomie en de systematische biologie. We hebben tienduizenden type-specimens, die een referentiepunt zijn bij de beschrijving van een soort. Ook de andere 15 miljoen exemplaren (zogenoemde 'voucher specimens') zijn belangrijk om de morfologische en steeds vaker ook genetische variatie binnen en tussen soorten te kunnen begrijpen en beschrijven. Zo kunnen biologen de evolutionaire relaties tussen organismen bestuderen, inclusief de verbanden met uitgestorven soorten.
 
Misschien verrassend, maar in deze schatkamer zit nog ontzettend veel onbekende, nog onbeschreven of verkeerd geclassificeerde biodiversiteit. En de verzamelingen worden steeds belangrijker in milieustudies waarbij de impact van de mens op het verlies aan biodiversiteit wordt ingeschat, of de effecten van klimaatverandering op organismen en ecosystemen. Denk alleen al aan hoe collecties verschuivingen in het voorkomen van soorten of hun verspreiding kunnen aantonen als gevolg van veranderde temperaturen.
 

Een lade met een verzameling koralen.
Een verzameling koralen. (Foto: Danny Gys)

15

miljoen specimens

8

bewaarplaatsen

40.000

soorten in de Dautzenberg-collectie

500.000

bokalen en buisjes
(met exemplaren bewaard in alcohol)

Ons team

Zoeken in onze collecties

DaRWIN 
(soorten)

Virtuele collecties
(gedigitaliseerde specimens)

Collecties
(algemene info)

Metadata-catalogus
(beschikbare wetenschappelijke datasets)


De collecties bezoeken

Ben je een onderzoeker die een collectie wil raadplegen?

Contacteer een conservator

Je wil een tour achter-de-schermen in de collecties en labs?

Boek een gids


De geschiedenis van onze collecties

Hoe groeide een eclectische verzameling specimens uit tot een van de belangrijkste collecties ter wereld?

Lees er alles over


Doneer je collectie

Jouw privécollectie kan van grote wetenschappelijke waarde zijn. Waarom schenk je ze niet aan het Instituut voor Natuurwetenschappen? Wij houden de specimens in perfecte staat.

Contacteer een conservator